زنجیر وینچ برقی
electric chain hoist crane
زنجیر جرثقیل چیست؟
زنجیرجرثقیل یکی از وسایل و لوازم جانبی بسیار مهم در وینچ برقی می باشد، که این وسیله با حلقه های فلزی بهم پیوسته پشت سر هم، به یکدیر متصل شده اندکه برای انواع کاربردها استفاده می گردند که در صنعت بالابری نیز طرفداران خود را دارد. زنجیرها در صنایع جابجایی اجسام سبک و نیمه سنگین کاربرد زیادی دارند و از آنها در وینچ سقفی تک پل و جفت پل ، جرثقیل برقی کوچک با تناژ پایین (250 تا 2000 کیلوگرم) استفاده می شود. جرثقیل زنجیری برقی کیتو 1 تن یا 2 تن یکی از رایجترین جرثقیل در ایران می باشد.
انواع زنجیر جرثقیل
زنجیرها را بسته به نوع استفاده و وزن بار
به دو صورت دسته بندی کرد :
- زنجیرهایی که برای کشیدن یا بلندکردن اشیا بکارگرفته می‌شود و به هر طرف قابلیت انعطاف‌پذیری دارند. انواع آنها اعم از زنجیرهای جبران، کشتارگاهی، جرثقیل صنعتی، الواتوری، لنگری و… که در شرکت وزنه پل فلز قابل ارائه می باشد.
- زنجیرهایی که برای انتقال قدرت ماشین‌آلات ساخته می‌شوند و تنها در یکسو قابلیت انعطاف دارند، مانند زنجیر دوچرخه،و زنجیر های حمل بار و… مورد استفاده قرار می گیرند.
گرید و ضریب ایمنی زنجیر جرثقیل چیست؟
برای خرید و سفارش زنجیرها باید به گرید و ضریب ایمنی آن ها توجه داشت. گرید زنجیر به صورت استاندارد باید 4 و ضریب ایمنی 80% باشد. زنجیرهای جرثقیل در سه گرید ررایج در صنعت بالابر فعالیت خود را حفظ نموده اند از جمله G43,G80،G100 که هرکدام کارایی متفاوتی دارند استفاده می شود.گرید G43 جنس آهنی و گالوانیزه دارد، G80 جنس فولادی دارد، G100 با فرمولی خاص برای کاربردهای خاص و حساس مورد استفاده قرار می گیرد،با این وجود زنجیرهای متفرقه دیگری نیز موجود در بازار می باشند که عمدتاً ضریب ایمنی و گرید پایین تری را دارند برای عملیات باربرداری در هیچ شرایطی توصیه نمی شود.قیمت زنجیر جرثقیل بستگی به گرید و مدل آن زنجیر دارد.
معروف ترین زنجیرهایی که برای حمل بار مورد استفاده قرار می گیرند، عبارتند از:
-زنجیر فولادی نرم با نشان L 2
-زنجیر با فولاد آب دیده با نشان P 3
-زنجیر با فولاد آب دیده با مقاومت بالا با نشان های HA800, CM, PWB, A800, A80,T 4
-زنجیر با فولاد آب دیده با مقاومت بالا (با گرید 80 و 100)
-زنجیر با فولاد آب دیده با مقاومت بسیار بالا با نشان 100،VOR10، 120 جزو پرکاربردترین نوع زنجیرها در عملیات باربرداری می باشد.
نکته : علامت T حک شده بر روی زنجیرها نشان دهنده پذیرش زنجیر توسط ASTM است.
انواع دیگری از زنجیرها طبق ASTM :
زنجیرهای بزرگ جرثقیل به علت نداشتن قابلیت انعطاف به کناره ها برای بلندکردن بارهای معلق به کار نمی رود. که در صنعت کشتی باید سیستمی باشد که بتواند این مشکل را حل نمایند، این نوع زنجیر نباید برای بلندکردن بار استفاده شود و به صورت کششی استفاده می شود. گاهی برای شناسایی این زنجیرها از سایر، پالک زرد رنگ به آن نصب می شود.
مدل های مختلف زنجیر جرثقیل سقفی
- Coil Chain: موارد استفاده عمومی و سبک دارد و نباید برای بلندکردن بار استفاده شود.
- زنجیر Bush Roller Chain: در ساختمان وسایلی چون دوچرخه، موتورسیکلت و لیفتراک به کار می رود.
- زنجیر حلقه بلند: این نوع زنجیر در انواع مختلف بوده و در نوار نقاله ها، صنایع دریایی و
- زنجیر ضد زنگ: مقاوم در برابر خوردگی می باشد.در صنایع شیمیایی،غذایی،دریایی و محیط های خیلی گرم و داغ کاربرد دارد.در صورت تایید سازنده میتوان برای بلندکردن بار نیز استفاده نمود.
- زنجیر گرید 30 یا Proof Coil: این نوع زنجیر برای مهار بار است و نباید از آن برای برای کاربرد مختلف استفاده نمود.
- زنجیر گرید 43: کاربرد وسیعی در صنایع ساختمانی،کشاورزی و چوب بری داشته و نباید از آن به عنوان بلند کردن بار استفاده شود.
- زنجیر گرید 65: برای بستن بار است و نباید از آن برای بلند کردن بار استفاده کرد.
- زنجیر گرید 70/75 : برای بستن بار است و نباید از آن برای بلند کردن بار استفاده کرد.
- زنجیر Stud: مناسب برای کار در صنایع دریایی است و برای باربرداری با جرثقیل مورد استفاده قرار نمی گیرد. این نوع زنجیرها هنگام تست دچار کشیدگی و افزایش طول نمی شوند.
تعمیر و تعویض زنجیر جرثقیل
همانطور که در قبل با انواع گرید و انواع مدل های زنجیر جرثقیل آشنا شدیم بیشتر این زنجیرهای معمولا از جنس آهنی و گالوانیزه تولید می شوند، که امکان آسیب دیدگی، در زنجیرهای جرثقیل بسیار زیاد است بخصوص اگر مدت زمان کار زنجیر طولانی شده باشد، که دچار اشکالاتی می شود که بنا به شرایطی قابل تعمیر و تعویض می باشد.
چه زمانی زنجیر جرثقیل باید تعویض شود؟
زنجیر جرثقیل برقی قطعه بسیار مهمی در وینچ زنجیری برقی می باشد که بر اساس حجم کاری و طول عمر زنجیر و شرایط محیطی باعث آسیب دیدگی هایی می شود از جمله پوسیدگی زنجیر، پارگی زنجیر ، دفرمگی زنجیر ، ترک برداشتن(شکستگی) و سائیدگی بیشتر از 10% که مقدار آن از ضخامت اولیه، کمتر شده باشد از خساراتی است که هنگام کار ممکن است باعث بروز مشکلات جبران ناپذیری شود و امنیت اپراتور جرثقیل را به خطر اندازد بنابراین در صورت مشاهده هرگونه آسیب به زنجیر جرثقیل برای تعمیر و تعویض آن اقدامات لازم را انجام دهید.
